Jans Kunstenaar van de Week

Shirin Neshat (°1957) is een Iraanse kunstenaar die al in 1975 naar de VS emigreerde. Ze woont en werkt in New York. Ze fotografeert en maakt film en video. Ze werkt vaak over het contrast tussen de islam en het westen; vrouwelijkheid en mannelijkheid; privé en openbaar leven, ... Als Iraanse is ze uiteraard erg begaan met de voortdurende gevolgen van de islamitische revolutie, die tirannie, dictatuur, onderdrukking en politiek onrecht veroorzaakt hebben. Als dochter van een arts is ze opgegroeid in een tamelijk open cultuur maar met traditionele religieuze waarden. Binnenshuis waren ze tamelijk vrij maar buiten moesten ze zich naar de normen van de maatschappij gedragen. Neshat ging naar een katholiek internaat in Teheran. Onder invloed van het westerse feminisme moedigde haar vader al zijn dochters aan om 'een individu te zijn, risico's te nemen, te leren, de wereld te zien'. Hij stuurde zijn dochters en zijn zonen naar de universiteit. In 1975 ging Neshat kunst studeren ...

Net voor kerstdag, op 24 december, werd Pierre Soulages 100 jaar oud. Hij is een Franse abstracte kunstenaar, die vooral gekend is om zijn monochrome werken in het zwart. Maar als ik zwart zeg, dan denk je aan één tint - terwijl Soulages de tinten zwart verkende, bijvoorbeeld door te werken met "bister" (een kleurstof die gewonnen wordt uit de onrijpe bolster van de okkernoot, een bruine tint die zwart lijkt als je er genoeg van gebruikt). Soulages brengt textuur aan in zijn dikke lagen zwarte verf (krassen, strepen, knobbel) zodat er subtiele lichtveranderingen optreden. Maar ik vind zijn werk toch wat te weinig geschikt voor deze blog, en ik heb de laatste tijd al genoeg oude witte mannen opgevoerd. In de plaats daarvan breng ik je Betye Saar , in de VSA een grote naam van de Afro-Amerikaanse kunstwereld. Hier nog onbekend! Betye Saar werd geboren in 1926 - ze is dus 93. Een toonaangevende Afro-Amerikaanse kunstenaar die tentoongesteld heeft in alle grote musea (MOMA, LA...

Alicja Kwade (1979) werd in Katowice, Polen geboren. Haar ouders (een kunstenaar en een kunstgalerijhouder) vluchtten toen ze nog een kind was naar het Westen. Ze woont en werkt in Berlijn. De eerste foto toont een sculptuur dat representatief is voor Alicja Kwade. Een schaalmodel van een planetenstelsel, waar je onderdoor en omheen kan wandelen - genieten van schaal en kleur en vorm en materiaal. De 'planeten' zijn gehouwen uit steensoorten uit negen verschillende plaatsen verspreid over de wereld, van Brazilië, Portugal tot Noorwegen en Finland en er is ook marmer uit Carrara, Italië, waarmee ook Michelangelo werkte. Door hun kleur en tekening lijken ze op de fotografische voorstellingen die we kennen van planeten. Ook verwijzen ze naar de ertslagen die je in de grond ziet. Wat ook wel bijzonder is, is dat mensen werden aangemoedigd om de planeten aan te raken. Dat geeft toch een heel eigen dimensie aan je interactie met het sculptuur. En ondertussen kan je een beetje nad...

Martin Puryear (°1941) is een Amerikaanse beeldhouwer voor wie het métier heel belangrijk is. Hij leerde houtbewerking van zijn vader en leerde op school gitaren, kano's en meubelen maken. Hij verbleef enkele jaren als lid van het "Peace Corps" (Vredeskorps) in Sierra Leone (hij is zelf Afro-Amerikaan). Hij gaf Engelse les maar leerde zelf ook de traditionele houtbewerkingstechnieken.Ook toen hij in Zweden aan de Koninklijke Academie studeerde, was hij geïnteresseerd in de plaatselijke ambachtelijke tradities. In zijn werk, zie je die achtergrond uit de schrijnwerkerij in zijn techniek en métier. Hij gebruikt vaak hout, in combinatie met eerlijke natuurlijke materialen als metaal en teer. Zoals we eerder al zagen bij andere hedendaagse kunstenaars, zie je ook in het werk van Puryear het maakproces nog, de "factuur". Daarmee verwijzen we naar de manier waarop het werk is gemaakt; het oppervlak bewerkt. Niet zelden gebruikt hij methodes uit de scheepsbouw, zoals...