Vincent Geyskens

Ik kreeg zopas in mijn mailbox een uitnodiging voor de persvoorstelling van de komende tentoonstelling van Vincent Geyskens in M Leuven. Die tentoonstelling loopt van 28 mei tot 5 september 2021. Geen idee hoe ik op de perslijst ben verzeild, maar ik dacht: ah juist, die moeten we eens bespreken in Janskweek.

Geyskens is een van die mensen die compromisloos oncommercieel zijn. 'An artists' artist', noemen ze zo iemand ook wel. Ik neem aan dat zijn 'day job' als artistiek docent aan het KASK ervoor zorgt dat hij niet hoeft te verhongeren.

Ik heb zijn werk voor het eerst, denk ik, in 2012 gezien in een solotentoonstelling in het SMAK. De titel van de tentoonstelling was 'UnDEAD'. Het is niet het soort werk waarvan je zegt: o hoe schoon ;)
Eerder is het een exploratie van wat het vandaag de dag kan betekenen om schilderkunst te beoefenen.

Om te beginnen, kan je zeker niet al zijn werk simpelweg 'geschilderd' noemen. Hij maakt schilderijen, zeker, maar ook collages, tekeningen en iets wat ik eerder als installatie - streepje - sculpturen zou benoemen. Die laatste werken worden 'kaderreeksen' genoemd in de begeleidende tekst op de website (klik hier) van M Museum Leuven; en dat is precies wat je ziet: ieder werk bestaat uit een reeks kaders die aan elkaar zijn vastgemaakt. Sommige van de kaders zijn leeg, andere bevatten stukjes doek of papier, nog andere bevatten stukken van andere kaders. De kaders zelf zijn deels beschilderd, schijnbaar wild of achteloos of net het omgekeerde: met ingehouden woede: tot hier en niet verder.
Geyskens gebruikt dus, dat begrijp je al, onconventionele materialen, middelen en technieken. Hij schildert op doek, op papier, op glas, op plastiek; hij gebruikt gevonden voorwerpen, knipsels, ... Nu eens zijn zijn werken realistisch en rauw, dan weer zet hij de verf dik aan waardoor je de 'geste' van de schilder gestold ziet. Overigens is in al zijn werk het 'maken', de activiteit van de kunstenaar steeds zichtbaar.

Met de tentoonstelling in Leuven stelt Geyskens (ons) de vraag wat schilderkunst vandaag (nog) betekent.

Hij vraagt van ons een inspanning. Dit is geen hapklare brok. Je moet zelf (kunsthistorische) verbanden zien of aanvoelen, en rustig de werken op je laten inwerken, want kunst beleven is een zintuiglijke belevenis (al wordt ze zeker 'bevrucht' door kennis en inzicht).
Overigens zijn vele van zijn werken heel realistisch, heel vleselijk ook, soms hard en pornografisch; soms verleidelijk; soms afstotelijk. Je ziet onderaan deze blog meer voorbeelden.

Ik citeer een beetje uit de begeleidende tekst van M Museum: "Vincent Geyskens’ tentoonstelling in M brengt reeksen en werken van de afgelopen tien jaar samen, aangevuld met oudere referentiewerken. Je volgt als het ware de zoektocht van Geyskens naar het statuut van het beeld in de huidige maatschappij."
"Vincent Geyskens vergelijkt een schildersdoek met een huid: het is iets dat leeft, dat textuur heeft, dat bewerkt kan worden zoals ook een huid met make-up bewerkt kan worden."
Geyskens creëert door de opeenvolging van beschilderde kaders een ritme. De kunstenaar brengt hierop grote kleurvlakken aan, afgewisseld met lege gedeeltes die een doorkijk op de achterliggende muur geven. Voor zijn collages vertrekt Geyskens van bestaande beelden die een duidelijke functie hebben, namelijk advertenties en campagnebeelden. De erotische of politieke beelden die hij uitscheurt, hebben de functie om te overtuigen, om op te winden. Door het beeld brutaal te verknippen en te plooien, maakt hij zich het beeld eigen en schept hij een afstand met het originele beeld. Het worden nieuwe composities die de manier waarop we eerst naar die beelden en afbeeldingen keken verandert."

En hij wordt zelf als volgt geciteerd:
"Ik probeer al schilderend van beelden en concepten weg te gaan, om zo openingen te vinden. Schilderen is voor mij in de eerste plaats niet gericht op laten zien, maar op het zien an sich. Dat schilderende zien mag je niet herleiden tot het louter visuele. Het gaat niet enkel over de waarneming, maar ook en altijd over de gewaarwording. Daarin onderscheidt de schilderkunst zich mijns inziens van andere visuele media. Je schildert niet met je oog, maar met je hele lichaam. In het schilderproces, bij het schilderen, staan het lichaam en de materie centraal. Het gaat om een lichamelijk begrijpen van de materialiteit van de dingen. Het zien staat niet los van bijvoorbeeld de tastzin of het gehoor. Je schildert hoe iets voelt, hoe iets klinkt. Het is een aanvoelen van wat gezien wordt."

De onderstaande foto's heb ik genomen van de website van de tentoonstelling. Ze zijn van de meesterlijke hand van Lieven Herreman. Ook een kunstenaar waar ik jullie eens kennis moet mee laten maken.

En afsluiten doe ik met enkele foto's van mijn eigen hand.