Klaas Kloosterboer

Een bezoek aan (een museum in) een ander land toont toch telkens weer hoezeer iedere regio een soort "eigen" canon aan "gevestigde" waarden heeft, en slechts heel weinig kunstenaars zijn echt internationaal in de zin dat je hen vaak in het buitenland terugvindt.
Voor België zijn dat (in de moderne kunst) onder andere Ensor, Magritte, Alechinsky, Rops, Permeke, Van de Woestijne, Broodthaers ... . En bij de levende kunstenaars Francis Alÿs, Luc Tuymans, Michael Borremans, Berlinde De Bruyckere en ook heel wat kunstenaars die een aantal nationaliteiten in zich verenigen: Ann Veronica Janssens, Kati Heck (en anderen). We kwamen hun werken al meermaals tegen in het buitenland. En omgekeerd zijn er natuurlijk vaste waarden uit de internationale moderne en hedendaagse canon wier werken je ook in België ziet (vaak in tijdelijke tentoonstellingen): Jozef Beuys, Andy Warhol, Anselm Kiefer, David Hockney, ...

Maar sommige kunstenaars zijn dus vooral "sant in eigen land".
Ewerdt Hilgemann, die ik vorige week besprak (geüpdatete versie kan je hier bekijken) is er zo een die ik in België nog niet gezien had, en ook Klaas Kloosterboer valt in die categorie.
Klaas Kloosterboer heeft al solo tentoonstellingen gehad in een aantal galerijen (ook in Antwerpen en Gent) en is tentoongesteld in de grootste musea van Nederland (Boijmans van Beuningen Rotterdam, Stedelijk Museum Amsterdam) maar bekend is hij niet in België.

Klaas Kloosterboer (°1959) is niet in één hokje te vangen: we noemen hem wellicht best een "beeldend kunstenaar" eerder dan schilder.
We zagen zijn werk tijdens ons recentste bezoek aan het museum Beelden aan Zee in Scheveningen. Na de (indrukwekkende) tijdelijke tentoonstelling (over de Franse beeldhouwer Germaine Richier - tijdgenoot van Picasso en Giacommetti, ze stierf in 1959), ga je door een gang naar de vaste collectie, en daar zie je het eerste werk (Gele Berg) van Kloosterboer al van ver staan, en je moet onwillekeurig glimlachen: wat een fijn, complexloos werk. Je ziet een groot object, dat niks voorstelt of uitbeeldt maar gewoon zichzelf is. Het is egaal geel, of nee, daar onder zie je (even egaal) een stukje rood doek en daaronder een met stukje van het blauwe doek dat onderaan zit. Geel - rood - blauw ... je kan niet anders dan aan Mondriaan denken, de meest Nederlandse wereldburger (al heeft hij grote concurrentie van Van Gogh, de meest Franse Nederlander en van De Kooning, de meest New Yorkse Nederlander). Heel eenvoudig, geel, rood, blauw. Egaal, op doek geschilderd (dat zie je als je dichter komt). Onderaan het werk zie je vier tafelpoten van het type dat je in goedkope keukens of nog goedkopere snackbars ziet.
Je gaat kijken naar het beschrijvende plaatje: "Gele berg. Enamellak, doek, twee tafels en een stoel." Prachtig toch? What you see is what you get - een blauw geverfd stuk schilderscanvas, gedrapeerd over een goedkopen tafel. Daar staat een tweede tafel op, met een rood geschilderd stuk schildersdoek. Daar nog eens boven, een stoel, met een geel geschilderd stuk canvas. Het is niets anders dan wat het is - complexloos zichzelf.

Het tweede werk van Kloosterboer, in dezelfde lichte ruimte met zicht op de duinen en de zee, bestaat ook uit een stoel (plastic met chroom poten) waarop een grote plastic zak ligt, gevuld met van die witte stukjes piepschuim die gebruikt worden als vulsel wanneer dingen met de post worden opgestuurd. En op die plastic zak, enkele zwarte vlekken verf uit een spuitbus. Niks kleur, niks voorstelling, niks pretentie - verf op plastic dat men de meest alledaagse spotgoedkope gebruiksvoorwerpen een volume en vier poten heeft gekregen.

Ik kende die Klaas Kloosterboer dus niet. Grasduinend door de websites van de galerijen en musea lees ik dat Klaas Kloosterboer heel divers werk maakt, en dat hij de toeschouwer steeds op een verkeerd been zet.

Zijn werk is buitengewoon fysiek en tastbaar. Het nestelt zich - door een cyclus van constructie, vernietiging en wederopbouw - in steeds nieuwe vormen en gedaanten, voortdurend wisselend van het tweedimensionale naar het driedimensionale beeld, en spelend met de verschillen tussen beide. In elk werk dat hij maakt, lijkt Kloosterboer zijn medium - meestal schilderen - tot het uiterste te willen testen en het opnieuw uit te vinden. (Dit schrijft zijn Belgische galerie, Kristof De Clercq uit Gent) - klik hier voor de website).

Ik toon eerst enkele foto's die ik zelf maakte in museum Beelden aan zee: