Doorgaan naar hoofdcontent

Zineb Sedira

Zineb Sedira (°1963, Parijs) is een Algerijns-Franse fotografe en videokunstenares.
Haar ouders emigreerden uit Algerije en Sedira groeide op in de Parijse buitenwijk Gennevilliers. Ze verhuisde op 25-jarige leeftijd naar Londen waar ze studeerde en nog steeds woont.

Haar werk is zeer politiek, feministisch en geëngageerd. Ze behandelt de invloed van het kolonialisme op onze hedendaagse maatschappij en verwante thema's zoals de milieuproblematiek en de moeilijke commuicatie tussen generaties van mensen met migratieachtergrond.

Ze werd geselecteerd om in 2022 Frankrijk te vertegenwoordigen op de Biënnale van Venetië (nog maar de 4de vrouwelijke kunstenaar die Frankrijk vertegenwoordigt). Daar is een tijdlang commotie rond geweest vanwege steun die ze zou hebben gegeven aan een anti-Israëlische organisatie.

Een eerste belangrijke video van haar die ik bespreek is 'Mother Tongue' (2002). Daarin zie je de kunstenares die spreekt met haar moeder en haar dochter. De moeder spreekt enkel Arabisch, de dochter enkel Engels. Beiden begrijpen wel Frans dus de kunstenares kan met beiden afzonderlijk spreken - maar als de kleindochter en de grootmoeder samen zitten, probeert de oma wel te communiceren, maar de tiener verstaat er geen woord van. Hulpeloos kijken beiden in de lens. Een schrijnend beeld.

Je kan de enkele stukjes uit de video bekijken via deze hyperlink: https://vimeo.com/154326390.

 

Sedira noemt zichzelf "bewaarder van het geheugen". Zo heeft ze een werk, "Gardiennes d’images", waarin ze Safia Kouaci, de weduwe van de Algerijnse fotograaf Mohammed Kouaci, aan het woord laat over diens foto's van de Algerijnse revolutie. Tegelijk toont Sedira op een tweede scherm de zwart-wit foto's. Zo contrasteert ze in video de mondelinge overlevering (de oudste vorm van het doorgeven van geschiedenis) met moderne technieken zoals fotografie.


In het werk 'Transmettre en abyme' werkt ze opnieuw rond het archiveren van het verleden. In een video-installatie met drie schermen toont ze, foto per foto, een archief dat is opgebouwd door de overleden Franse fotograaf Yvon Colas die 50 jaar lang obsessief elke boot fotografeerde die de haven van Marseille binnenkwam. De stapel foto's groeit langzaam en geeft een idee van de impact van internationale handel op de levens van de mensen.

In het werk 'Silent Sight' vertelt Sedira wat ze zich herinnert van een tijdelijke terugkeer als kind naar Algerije en de verwarring die ze voelde toen haar moeder de 'haik' (een typische Marokkaanse sluier) aandeed. 'Ik herinner me dat ze die uithaalde zodra we toekwamen, ze veranderde als het ware in die sluier.' De kunstenaar kijkt met haar westerse blik, die niet gewend is aan gesluierde vrouwen, vol onbegrip. Maar haar moeder 'voelde zich erg op haar gemak… ze voelde zich erdoor beschermd. Het was haar huis, mijn huis ... '. In de video zie je enkel de ogen van de kunstenares, gekadreerd alsof ze een niqab draagt.

In 'Sugar Routes' gebruikt ze het (letterlijke) beeld van suiker om een verhaal te vertellen over kolonialisme en mondialisering en de gevolgen voor de gewone mensen. De foto's tonen een suikersilo in de haven van Marseille. Er liggen bergen industrieel geproduceerde suiker, klaar om op de internationale markt te worden verkocht. Bandensporen van zware trucks verwijzen naar de massaproductie. Tegen de muur zie je nog de sporen van vroegere bergen die tegen de muur gelegen hebben.
De suiker komt van over de hele wereld maar is langs de handelsroutes over de oceaan vermengd tot een product zonder herkenbare herkomst. Hier zie je een immense piramide van ruwe suiker, tot aan het plafond van de silo. Daar zie je het lege gebouw - het schrille contrast illustreert de enorme hoeveelheden geraffineerde suiker die verhandeld worden. De suikerkorrels zijn door elkaar gemengd, hun afkomst - en de mensen die het riet hebben geoogst - zijn volledig uit het oog verloren.

Daarnaast toont Sedira een installatie ('Seafaring'): in 15 kleine flesjes worden rietsuikers uit diverse landen getoond. De tinten bruin tonen hun individualiteit.

 
 
 

De zee en de zeeschepen fascineren haar omdat ze nauw verbonden zijn met migratie. Haar werk 'Floating Coffins' is een video- en audio-installatie met veertien schermen, verspreid in een verduisterde ruimte, met luidsprekers en zichtbare bekabeling. De films tonen schepen die zijn achtergelaten om te vergaan aan de kust van Mauritanië in Noordwest-Afrika. Nouadhibou is de economische hoofdstad van Mauritanië. Van daaruit vertrekken migranten die de Canarische Eilanden hopen te bereiken. Corrupte ambtenaren nemen steekpenningen van rederijen om de schepen daar achter te laten. De ecologische impact hiervan is potentieel catastrofaal en het vormt een gevaar voor de scheepvaart in de buurt.

 

Ik hoop dat je deze kustenaar net zo interessant hebt gevonden als ik. Tot volgende week!

Reacties