Doorgaan naar hoofdcontent

Jean-Marie Bytebier

Zondag 29 september opent een tentoonstelling die nog tot eind van de kerstvakantie (tot 12-01-2020, gesloten op 24 december 2019 en 1 januari 2020) loopt (zodat je er nog naartoe kan) in ... Le Grand Hornu.
Ze heet "De bijen van het onzichtbare en toont werken van een tiental hedendaagse kunstenaars rond het thema van "het onzichtbare". Voorwaar, als je het onzichtbare kan gaan bekijken, dan moet je dat doen!
En: Le Grand Hornu is een top plaats, een van mijn favoriete museums. Het is een gewezen mijnsite waarvan de cirkelvormig gebouwde lokalen gerestaureerd zijn tot musea (waarvan één voor hedendaagse kunst) en een goed restaurant.

De tentoonstelling toont werken die verband houden met het mythologische of het mystieke, zoals tekeningen van Thierry De Cordier, Ricardo Brey, Mario Merz, Angel Vergara en Jean-Marie Bytebier.
Over Jean-Marie Bytebier gaat het dus vandaag. Hij is oud-leraar van één van de lezers van deze blog, dus ik treed schoorvoetend :)

Jean-Marie Bytebier schildert landschappen. Zo, dat is snel geschreven. Je kan niet anders dan zien dat zijn doeken (acryl op canvas) landschappen zijn - al kan je de landschappen niet herkennen: het zijn geen zeemzoeterige romantische landschapsschilderijen met een beekje, een brugje, een weg die verdwijnt tussen bomen. Het zijn dichtbeschilderde, overdonderende doeken in alle tinten die de natuur te bieden heeft. Je verliest je in wat je ziet, je kan er je ogen niet van aftrekken en verdwaalt hoewel er geen eenvoudig perspectief te bespeuren valt.
De schilderijen vangen een sfeer, die zo vluchtig was dat enkel de meest aandachtige toeschouwer ze kan hebben gezien. En die sfeer wordt weergegeven met energie en kracht - het zijn ook geen zweverige schilderijen.

Het bijzondere is dat deze schilder niet "naar de natuur" schildert. De meeste landschapsschilders trekken er met een veldezel op uit om een pittoresk hoekje of overdonderend uitzicht te schilderen (of, eerlijk gezegd, ze nemen er een foto van en baseren hun schilderij daar op).
Bytebier werkt naar verluidt helemaal anders: hij bouwt zijn schilderij op vanuit de basis schilderkunstige elementen - compositie, kleur, vlak, vlakbewerking. Zijn onderwerpen en composities komen tot stand met elementen uit verschillende plaatsen, ervaringen, herinneringen.
Hij maakt veel schetsen, waarmee hij die nauwgezette compositie nastreeft, maar vaak snijdt hij doeken in stukken of zet ze op hun zijkant of ondersteboven. Dat kan je uiteraard met een traditioneel landschap niet doen.
In die schetsen herken je dat hij zijn compositie zorgvuldig plant, bijvoorbeeld door te vertrekken van iconische beelden. Hieronder een voorbeeld: op een blad papier presenteert hij 4 elementen: rechtsboven een erg bekend schilderij (een "Lam Gods") van de 16e eeuwse barokschilder Francisco de Zurbarán. Links ervan een uitgebreide studie met enerzijds (zeer herkenbaar) het lam gods, geabstraheerd tot een landschap en anderzijds (heel interessant) iets wat lijkt op aanduidingen om een uitsnede te maken, een beetje zoals fotografen dat vroeger ook deden: een snelle print maken en daar op aangeven hoe ze het beeld willen "croppen". Onderaan twee schetsen van landschappen, die wellicht voortgekomen zijn uit de studie (de vierde schets is een omkering van de compositie).

Hij schildert geduldig en bouwt zo de kijkervaring op. Echt heel mooie werken.

Reacties