Doorgaan naar hoofdcontent

Marlene Dumas

In het MSK (Museum voor Schone Kunst) in Gent opent eind deze week (op 20-10-2018, tot 20-01-2019) een tentoonstelling over vrouwelijke schilders in de barokperiode. Met een beetje een knullige titel: "De dames van de barok". Maar laten we geen kniesoor wezen.
De meest beroemde vrouwelijke kunstenaar in het Italië van de 16de en 17de eeuw was Artemisia Gentileschi. Rond haar figuur is de tentoonstelling in het MSK opgebouwd.
Haar levensverhaal is een roman op zich (er zijn trouwens een aantal romans geschreven op basis van haar biografie, maar dit terzijde). Ze werd in 1593 in Rome geboren, dochter van de schilder Orazio Gentileschi, en ze werd door haar vader opgeleid tot schilder. Vader Orazio was een "caravaggist" - een volgeling van Caravagio, dramatisch en met veel clair-obscur. Toen ze 17 was nam haar vader een bevriende schilder in dienst om zijn dochter perspectief te leren. Hij verkrachtte haar. Toen hij weigerde met haar te trouwen, sleepte vader Orazio hem voor de rechter. Artemisia werd gemarteld om de “waarheid” te achterhalen.
Uiteindelijk werd Tassi schuldig bevonden en veroordeeld tot 1 jaar gevangenis maar hij heeft deze straf nauwelijks uitgezeten.
Artemisia Gentileschi trouwde een ander, maar bleef schilderen. Het huwelijk strandde en ze reisde met haar vader tot in Londen, waar ze lang verbleef en grote roem oogstte.
Kort na de rechtszaak schilderde Artemisia een van haar bekendste werken: Judith onthoofdt Holofernes (1612-1613).
In 1616 werd Artemisia als eerste vrouw toegelaten tot de Accademia di Arti del Disegno. Ze stierf in 1653.

Maar, Artemisia is al even dood, en dus ... geen KvdWeek voor Artemisia.
Een andere feministe stel ik dan met plezier voor. Marlene Dumas. Ongetwijfeld één van de groten van de hedendaagse kunst.
Haar schilderstijl is heel herkenbaar - heel dun (transparant) geschilderd, met weinig kleur.

Haar werk is ook altijd maatschappijkritisch - het eerste werk hierboven heet "The Pilgrim" en stelt Osama Bin Laden voor op een zachte manier die contrasteert met het demonische beeld dat de Westerse media ophingen.
Het tweede heet "The Widow" en het toont de weduwe van Patrice Lumumba nadat haar man was vermoord (wellicht in opdracht van de Belgische regering).
Ze werkt vaak vanaf een foto, en verwerkt die informatie op een schilderkunstige manier. Ook Luc Tuymans werkt vaak op deze manier. Maar hij schildert zelden vrouwen. Marlene Duma schildert vaak vrouwen, vaak ook in erg harde bijna pornografische naakten die erg confronterend kunnen zijn.

Reacties